Realisatie van het beleid
Afval
De vraag naar grondstoffen neemt wereldwijd sterk toe. Ook kan een toename in recycling leiden tot een CO2-reductie. Daarom werkt de overheid samen met het bedrijfsleven om zuiniger en slimmer met grondstoffen om te gaan. In het Grondstoffenakkoord staan afspraken om de Nederlandse economie in 2050 volledig te laten draaien op herbruikbare grondstoffen.
Voor huishoudelijk afval is dit landelijk vertaald naar het programma 'Van Afval Naar Grondstof' (VANG). De VANG-doelstelling voor 2020 is 100 kilogram restafval per inwoner en 75 % hergebruik, en in 2025 nog maar 30 kg restafval.
Om aan deze doelstellingen te kunnen voldoen is in januari 2020 in de gemeente Nieuwkoop 'Afval Scheiden Loont' gestart. Bij dit model bestaat de afvalstoffenheffing uit een vast en een variabel deel (tariefdifferentiatie). Het vaste deel is lager dan de oorspronkelijke heffing en het variabele deel hangt af van de hoeveelheid restafval die een huishouden aanbiedt. Het aanbieden van GFT-afval, papier en PMD is gratis. De achterliggende gedachte is dat huishoudens die goed afval apart houden minder afvalstoffenheffing betalen dan huishoudens die weinig tot niets apart houden. Het is voor inwoners een goede stimulans om het huishoudelijk afval zoveel mogelijk te scheiden. Na de invoering van tariefdifferentiatie in 2020 was 2021 een periode van bestendiging. De hoeveelheid restafval per inwoner is met één kilogram afgenomen tot 121 kilogram per jaar (doelstelling 100). Het hergebruik is 76%, 1% lager dan in 2020 (doelstelling 75%).
De totale hoeveelheid huishoudelijk afval per inwoner per jaar is wel sterk afgenomen, met 6% tot 533 kilogram. De oorzaak is de invoering van het reserveringssysteem op de Milieustraat. Het aantal bezoekers is met 10.000 afgenomen tot 43.500. In de periode 2017 - 2020 is de hoeveelheid afval op de Milieustraat nog met 38% toegenomen. In 2021 was er voor het eerst een afname met 15%.
Om kinderen vroegtijdig ervan bewust te maken dat afval een waardevolle grondstof is, zijn wij in samenwerking met Cyclus het project 'Afvalvrije School' en 'Sport Schoon' (sportverenigingen) gestart. Bijna alle scholen en sportverenigingen doen hieraan mee.
In 2021 hebben we verder ingezet om de efficiëntie en daarmee de kostenbesparing op het product afval verder te verbeteren. De vaste inzamelpunten in de vorm van zeecontainers voor inzameling van papier zijn afgebouwd. Dit is in samenspraak met de betreffende verenigingen en organisaties gebeurd. De inzamelroutes voor het oud papier zijn geoptimaliseerd en nieuwe afspraken zijn gemaakt met verenigingen en organisaties.
Vanaf medio 2021 is het bezoek aan de milieustraat georganiseerd met een afspraken systeem. Hierdoor behoren lange wachttijden voor een bezoek aan de milieustraat tot het verleden. Inwoners kunnen digitaal hun bezoek plannen. Op enkele dagen was het bezoekersaantal zodanig laag dat er is besloten om de milieustraat op deze momenten te sluiten. Op andere momenten waar het bezoekersaantal hoog is, is besloten om de milieustraat langer open te stellen. Zodoende is het aantal uren van openstelling nagenoeg gelijk gebleven, maar is inzet van personeel efficiënter.
Klimaatadaptatie en riolering
In november 2020 is het Gemeentelijk Rioleringsplan (GRP) 2021-2025 vastgesteld door de gemeenteraad. Het GRP beschrijft op hoofdlijnen hoe de gemeente invulling geeft aan de gemeentelijke watertaken. Het betreft een visie en strategie voor de lange termijn. Artikel 4.22 van de wet milieubeheer stelt het hebben van een actueel GRP verplicht voor alle gemeenten. Sinds de invoering van de Wet gemeentelijke watertaken (Wgw) moet het GRP ook ingaan op het beheer van grondwater en hemelwater. Voor het eerst is in dit GRP de klimaatadaptatie goed geborgd in doelstellingen, capaciteit en middelen. Hiermee kunnen we de gemeente voorbereiden op een klimaat robuuste buitenruimte. De voorlichting aan onze inwoners in het programma ‘Steenbreek’ is hiermee ook vastgelegd. In 2021 zijn er diverse acties uitgevoerd waarbij inwoners worden geïnformeerd en gestimuleerd om de hoeveelheid verharding in de tuinen te verkleinen om zo een bijdrage te leveren aan de klimaatadaptatie en biodiversiteit. De gemeente heeft in 2021 diverse acties gehouden zoals korting op de aanschaf van regentonnen. Deze actie is tot stand gekomen in samenwerking met de lokale ondernemers zoals tuincentra en groothandels.
In 2021 is nagenoeg al de vacuüm riolering vervangen door drukriolering. Dit is met name in het buitengebied. Het voordeel van drukriolering is dat dit minder storingsgevoelig is en efficiënter in stroomverbruik.
De riolering in de Vogelbuurt (Ter Aar), het Noordeinde en de Nieuwveenseweg is vervangen. Hierbij is het regenwater afgekoppeld en de openbare ruimte klimaat robuust gemaakt.
Naast het nieuwe IKC in Ter Aar is een Tiny Forest aangelegd. In samenwerking met de school en leerlingen zijn de bomen geplant. De school zal in samenwerking met de gemeente het beheer voor deze Tiny Forest op zich nemen. Een Tiny Forest draagt bij aan het afvangen van CO2 en de klimaatadaptie. Daarnaast wordt met de aanleg de biodiversiteit bevorderd.
Milieu
De bodemtaken worden vanuit de Provincie overgedragen naar de gemeente. Vooruitlopend hierop is de Provincie gestart met het inzichtelijk maken van de verontreinigingen van lood in de bodem. In 2020 zijn de speellocaties onderzocht op loodgehalte in de bodem. Hier zijn geen verhoogde concentraties gemeten. In 2021 zijn de volkstuinlocaties onderzocht. Ook op deze locaties zijn geen verhoogde concentraties lood in de bodem gevonden. De meetresultaten zijn besproken met de volkstuinverenigingen.
In het laatste kwartaal zijn afspraken gemaakt met omliggende gemeenten over de ontwikkeling van een app waarin geluidsoverlast van vliegtuigen kan worden geregistreerd. De app is momenteel in ontwikkeling door de Technische Universiteit Eindhoven. De gemeente Nieuwkoop doet hieraan mee.